ถ้าเราเริ่มแก่ตัว กลายเป็นคนแก่ ที่เรี่ยวแรงน้อยลง
เราจะใช้ชีวิตอย่างไร จะเป็นภาระให้กับลูกหลานหรือไม่
บางคน ลูกหลานไม่มี แล้วเราจะนั่งเหงาอยู่ที่บ้านอย่างโดดเดียว เพียงลำพัง ไร้ผู้ดูแลอย่างนั้นหรือ
จะดีแค่ไหน ถ้าในโลกอนาคต เรามีหุ่นยนต์เป็นผู้ช่วยคอยดูแลผู้สูงอายุ
ทำไมเราถึงได้ยินการพูดถึงเรื่องผู้สูงอายุมากขึ้นทุกวัน ก็เพราะว่าทุกวันนี้ ประชากรของโลกใบนี้กลายเป็นผู้สูงอายุเพิ่มสูงขึ้นมากในอัตราที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน
สถาบันประชากรแห่งชาติของสหรัฐ (US National Institute on Aging) ได้ชี้ว่า ผู้สูงอายุที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไปทั่วโลกมีจำนวนประมาณ 8.5% ของประชากรโลก และผู้สูงอายุทั่วโลกจะเพิ่มสูงขึ้นเป็น 17% ในปี 2050
ดังนั้นเรื่องของผู้สูงอายุจึงนับเป็นความท้าทายสำคัญที่ทั่วโลกเริ่มขบคิดกันอย่างหนัก
ประเทศไทยเองก็ได้เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้ว และในอนาคตอีกไม่เกิน 20 ปีนี้ประเทศไทยจะมีจำนวนผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นอย่างมากเสียด้วย จนเป็นสังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด (Super-Aged Society)
ในขณะที่จำนวนผู้สูงอายุกำลังเพิ่มสูงขึ้น แต่บุคลากร คุณหมอ คุณพยาบาล ผู้ช่วยดูแลผู้สูงอายุ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยหรือพิการ กลับมีความจำกัด
แล้วในอนาคตจะมีตัวช่วยหรือทางออกไหม?
ถ้าเราพูดถึงประเทศที่มีผู้สูงอายุจำนวนมากๆ ประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศต้นๆ ที่คนคิดถึง เพราะญี่ปุ่นมีประชากรผู้สูงอายุสูงมากถึง 1 ใน 4 ของประชากร หากใครเคยเดินทางอยู่ที่ญี่ปุ่น เมื่อเราเดินไปทางไหน หันมองไปทางไหน แทบจะเห็นผู้สูงอายุอยู่รอบตัว ดังนั้น เรื่องผู้สูงอายุจึงเป็นเรื่องใหญ่ของญี่ปุ่น
ญี่ปุ่นจึงได้มีการศึกษาค้นคว้าเรื่องนี้อย่างจริงจัง และทดลองใช้หุ่นยนต์เพื่อมาช่วยงานในบ้าน รวมถึงให้หุ่นยนต์มาช่วยในการดูแลผู้สูงอายุอย่างกว้างขวาง
หุ่นยนต์กับผู้สูงอายุอย่างนั้นหรือ
แล้วผู้สูงอายุที่ต้องอยู่กับหุ่นยนต์ เขาคิดกันอย่างไรล่ะ
"หุ่นยนต์เหล่านี้ยอดเยี่ยม"
คาซูโกะยามาดะ วัย 84 ปีกล่าวหลังจากการออกกำลังกายกับ Pepper หุ่นยนต์ของ SoftBank Robotics Corp ซึ่งสามารถนำบทสนทนาที่เป็นสคริปต์ได้
"คนอื่น ๆ อาศัยอยู่คนเดียววันนี้และหุ่นยนต์สามารถเป็นคู่สนทนาสำหรับพวกเขา มันจะทำให้ชีวิตสนุกมากขึ้น" เธอกล่าวไว้กับ Reuters
รัฐบาลญี่ปุ่นให้เงินสนับสนุนการพัฒนาหุ่นยนต์เพื่อผู้สูงอายุเพื่อช่วยเติมเต็มจำนวนผู้ขาดแคลนแรงงานที่คาดการณ์ไว้ถึง 380,000 คนในปี 2025
นอกจากนี้ หุ่นยนต์จะเป็นผู้ช่วยเหลือคนพิการทั่วโลกในโลกอนาคตอีกด้วย แม้ว่าปัจจุบันตลาดยังเล็กอยู่ แต่ในอนาคตจะเติบโตแบบก้าวกระโดด ตลาดสหพันธ์หุ่นยนต์นานาชาติ (International Federation of Robotics) เปิดเผยว่าตลาดหุ่นยนต์และหุ่นยนต์ช่วยเหลือคนพิการทั่วโลกซึ่งเป็นผู้ผลิตชาวญี่ปุ่นส่วนใหญ่ยังคงเล็กอยู่เพียง 19.2 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2016 แต่ METI ประเมินว่าอุตสาหกรรมภายในประเทศเพียงอย่างเดียวจะเติบโตถึง 400 พันล้านเยน (3.8 พันล้านเหรียญ) ภายในปี 2035 เมื่อหนึ่งในสามของประชากรของญี่ปุ่นมีอายุ 65 ปีขึ้นไป
"เมื่อครั้งแรกที่ฉันเลี้ยงมัน มันเคลื่อนไหวอย่างน่ารัก ดูเหมือนว่ามันยังมีชีวิตอยู่"
Saki Sakamoto วัย 79 ปีชาวชินโทมิหัวเราะเบาๆ เมื่อพูดถึง Paro หุ่นยนต์น่ารักขนยาวและตอบสนองได้ โดย Paro สามารถตอบสนองต่อการสัมผัส การพูดและแสงโดยการขยับศีรษะ กะพริบตา "เมื่อฉันสัมผัสมัน ฉันไม่สามารถปล่อยให้มันไปได้เลย”
Paro เหมือนหุ่นยนต์ส่วนใหญ่มีราคาแพงคือ 400,000 เยน (3,800 เหรียญ) ในญี่ปุ่นและประมาณ 5,000 ยูโรในยุโรป เตียง Resyone ของพานาโซนิคมีราคา 900,000 เยน (8,600 เหรียญ) และโครงกระดูกขากรรไกรของเอ็กซ์เรย์ของ Cyberdyne มีราคา 100,000 เยนต่อเดือน แม้ว่าหุ่นยนต์เหล่านี้ยังราคาแพงมากในปัจจุบัน แต่ก็ทำให้เราเห็นว่า การอยู่ร่วมกันระหว่างผู้สูงอายุกับหุ่นยนต์ในอนาคตนั้นเป็นไปได้
เรามาทำความรู้จักกับหุ่นยนต์ 6 ตัวที่ดูแลชาวญี่ปุ่น
FT กล่าวว่าทั่วโลกกำลังจับตามองหุ่นยนต์เหล่านี้
Hug
FUJI MACHINE MANUFACTURING, AICHI PREFECTURE MOBILITY SUPPORT
Hug หุ่นยนต์ที่มีชื่อแสนจะอบอุ่น นามว่า Hug คอยช่วยให้ผู้ป่วยที่นอนอยู่สามารถเคลื่อนที่จากเตียงไปยังรถเข็นได้
หุ่นยนต์ผู้โอบกอดผู้สูงอายุตัวนี้ช่วยลดงานที่ต้องยุ่งยากและซ้ำซ้อน เช่น ช่วยผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องการเคลื่อนไหว สามารถเดินเท้าหรือเคลื่อนจากเตียงไปยังรถเข็นได้ โดยเป็นการคิดค้นที่เน้นการหาโซลูชั่นที่ใช้ความช่วยเหลือและการติดตั้งอย่างน้อยที่สุด นอกจากนี้ Hug ยังเป็นนวัตกรรมที่ตอบสนองต่อความแข็งแรงของผู้ใช้แต่ละรายอีกด้วย
Hug ออกแบบมาเพื่อสนับสนุนผู้ที่ประสบปัญหาการเคลื่อนไหว เช่น ปัญหาที่มาพร้อมกับวัยชรา Hug จะช่วยพยุงผู้สูงอายุจากเตียงถึงรถเข็น หรือนั่งรถเข็นไปยังที่นั่งในสุขา Hug จะช่วยเมื่อจำเป็นที่จะต้องย้ายผู้สูงอายุไปยังท่านั่ง หรือในสถานการณ์ที่ต้องยืนเป็นระยะเวลาหนึ่ง เช่น การแต่งกาย Hug สนับสนุนผู้ที่มีความสามารถที่จะยืนด้วยตัวเอง แต่ด้วยเหตุผลบางอย่างมีการเคลื่อนไหวจำกัด เมื่อจะต้องยืนทำกิจกรรม
Hug ไม่ใช้สลิง จึงไม่ต้องเสียเวลาในการติดตั้ง สามารถใช้งานได้ทันทีเมื่อใดก็ตามที่จำเป็น Hug ไม่เพียงแต่ยกบุคคลขึ้น แต่ยังสามารถพาพวกเขาเลื่อนไปข้างหน้า เพื่อให้ยืนได้อย่างมีประสิทธิภาพกระจายน้ำหนักไปทางด้านหลังของส้นเท้าและปล่อยให้พวกเขารู้สึกสบายขณะลุกขึ้นยืน กลไกของ Hug ทำในสิ่งที่เครื่องจักรสำหรับใช้ยกสามารถทำมาได้ก่อน คือสามารถใช้กำลังความแข็งแรงของตัวเองช่วยเพิ่มได้เท่าที่จะทำได้
การออกแบบที่กะทัดรัดประหยัดพื้นที่ หุ่นยนต์ขนาด 56 ซม. คูณ 72 ซม. สามารถติดตั้งได้อย่างง่ายดายในห้องน้ำหรือข้างเตียงหรือที่ใดก็ตามที่จำเป็น
แม้ผู้ที่ไม่ต้องการที่จะพึ่งพาคนอื่น ๆ ให้มาช่วยดำเนินการยกตัวให้ ก็สามารถทำได้เองเพราะ Hug มีกลไกสำหรับยกเพื่อพวกเขา ทำให้ง่ายขึ้นในการลุกขึ้นและออกไปทำกิจกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการไปทานอาหารกับครอบครัวหรือเพื่อน หรือการใช้เวลาว่างในงานอดิเรกหรือกิจกรรมสันทนาการต่างๆ
Robohelper Sasuke
MUSCLE, OSAKA PREFECTURE HELPS TO LIFT A PERSON FROM BED TO WHEELCHAIR
Robohelper Sasuke หุ่นยนต์ผู้ช่วยตัวนี้ใช้วิธีการในการกอดที่แตกต่างออกไป
หุ่นยนต์ตัวนี้เป็น "มอเตอร์ที่มีสมอง" หุ่นยนต์ถูกออกแบบมาสำหรับผู้ป่วยที่เจ็บป่วยมาก สามารถยกตัวผู้ป่วยหรือผู้สูงอายุขึ้นได้ผ่านแผ่นงานที่รองอยู่ใต้ตัวผู้ป่วย
เมื่อคุณกำลังรับการรักษาพยาบาล ผู้ช่วย Robo SASUKE ช่วยให้ความช่วยเหลือในการถ่ายโอนระหว่างเตียงกับรถเข็น ด้วยความอ่อนโยนและความปลอดภัย
อุปกรณ์นี้มีแท่งสองแท่งที่เชื่อมต่อกันด้วยสลิงที่เลื่อนอยู่ใต้ตัวเครื่อง สลิงทำจากวัสดุชนิดพิเศษและสามารถรองรับน้ำหนักได้ถึง 264 ปอนด์ (120 กิโลกรัม) นอกจากนี้แขนสามารถหมุนได้ถึง 60 องศาซึ่งช่วยให้ผู้ป่วยสะดวกสบายในการถ่ายโอนจากตำแหน่งที่อ่อนไปยังตำแหน่งที่นั่ง
การยกผู้ป่วยเป็นสาเหตุอันดับหนึ่งของการบาดเจ็บต่อพยาบาล เมื่อมี Robohelper Sasuke หุ่นยนต์ผู้ช่วยตัวนี้จะเป็นกำลังสำคัญในอนาคตเชียว
My Spoon
SECOM MEDICAL SYSTEM, TOKYO
EATING ASSISTANCE
หุ่นยนต์ที่มีช้อนและส้อม ทำหน้าที่ช่วยให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารได้โดยไม่ต้องให้ความช่วยเหลือจากคนอื่นคอยช่วย หุ่นยนต์ตัวนี้มันตอบสนองต่อคำแนะนำจากผู้ป่วยที่ส่งผ่านทางคางและสามารถดำเนินการในโหมดคู่มือทั้งกึ่งอัตโนมัติหรืออัตโนมัติ
หุ่นยนต์ให้อาหาร My Spoon ของบริษัท Secom Co. ช่วยให้ผู้สูงอายุหรือคนพิการกินอาหารด้วยช้อนและส้อมแขนหมุน โคบายาชิ ผู้พัฒนากล่าวว่า "ทุกอย่างจะช่วยให้คนช่วยตนเองได้ บริษัทที่ตั้งอยู่ในกรุงโตเกียวได้ขายหุ่นยนต์จำนวน 300 ชิ้นซึ่งมาพร้อมกับป้ายราคา 3,500 เหรียญ เราต้องการให้ผู้สูงอายุสามารถควบคุมชีวิตของตัวเองได้" เขากล่าว
My Spoon ใช้ได้กับอาหารเกือบทุกชนิดในชีวิตประจำวัน ไม่มีแพ็คเก็จอาหารพิเศษที่จำเป็น สามารถปรับแต่งได้อย่างยืดหยุ่นสำหรับผู้พิการบางประเภทด้วยตัวควบคุมที่สามารถเปลี่ยนได้
การวิจัยและพัฒนา My Spoon เริ่มขึ้นในปี พ.ศ. 2534 แขนและการเคลื่อนไหวของหุ่นยนต์ได้รับการตรวจสอบอย่างต่อเนื่อง หากเกินขีดจำกัดหุ่นยนต์ทั้งตัวจะปิดตัวเองโดยอัตโนมัติ หุ่นถูกออกแบบมาเพื่อให้ส้อมไม่ผ่านปลายช้อน ตำแหน่ง "หยุด" ของส้อมและช้อนถูกกำหนดค่าก่อนมื้ออาหารแต่ละมื้อไปยังตำแหน่งที่อยู่ด้านหน้าปาก ช้อนจะไม่สัมผัสกับใบหน้าตราบเท่าที่ผู้ใช้ไม่เอนเอียงต่อหน้า "หยุด" ตำแหน่ง หุ่นยนต์เป็นไปตามมาตรฐาน JIS T0601-1 (มาตรฐานอุตสาหกรรมของประเทศญี่ปุ่นเกี่ยวกับมาตรฐานความปลอดภัยสำหรับเครื่องมือแพทย์ทางไฟฟ้า) ได้รับการออกแบบมาเพื่อให้น้ำไม่เจาะภายในของหุ่นยนต์แม้ในขณะที่น้ำ 200ml เทลงบนหุ่นยนต์จากที่สูง 5 ซม. เป็นเวลา 15 วินาที สำหรับประเภทอาหาร หุ่นยนต์สามารถช่วยกินอาหารประเภทนุ่ม ๆ เช่น เต้าหู้ได้ โดยไม่ต้องบดขยี้
Tree
REIF, FUKUOKA PREFECTURE
REHABILITATION ASSISTANT
Tree หุ่นยนต์ชี่อต้นไม้ผู้นี้คอยช่วยผู้ป่วยฟื้นฟูสมรรถภาพ
Tree คอยให้ความช่วยเหลือในกระบวนการฟื้นฟู ผ่านการให้คำแนะนำด้วยภาพและเสียงที่ตอบสนองต่อการทำงานร่วมกับผู้ป่วย ช่วยทำให้ผู้ป่วยหรือผู้สูงอายุที่ต้องกายภาพบำบัดมีการฟื้นฟูที่ก้าวหน้าขึ้น
คุณสมบัติสำคัญคือ
· ช่วยให้เดินได้อย่างเพลิดเพลินโดยใช้คำแนะนำภาพและเสียง โดยตำแหน่งเท้าเป้าหมายจะปรากฏขึ้นที่จอแสดงผลและคำแนะนำจะถูกเล่นผ่านลำโพง สามารถให้ความช่วยเหลือตามจังหวะการเดินของผู้ใช้
· สามารถตั้งค่าการป้อนข้อมูลสำหรับผู้ใช้แต่ละรายได้และหุ่นยนต์จะทำงานและให้คำแนะนำตามการตั้งค่าอย่างถูกต้อง โดยสามารถตั้งค่าได้หลายข้อมูล ทั้งขนาดเท้า, น้ำหนักตัว, ความยาวขั้นตอน, ความกว้างก้าว, ความเร็วในการเดิน เป็นต้น
· ช่วยทำซ้ำได้ โดยข้อมูลการปฏิบัติจะสามารถบันทึกและจัดการได้ ผู้ใช้สามารถฝึกใช้เมนูการฝึกที่เหมาะสมได้เสมอ โดยข้อมูลที่บันทึกได้ได้แก่ ความยาวขั้นบันไดความกว้างก้าวเดินความเร็วในการเดินโหลด (น้ำหนัก) จำนวนขั้นตอนเวลาปฏิกิริยา เป็นต้น
Muscle Suit
INNOPHYS, TOKYO
Muscle Suit ที่สวมใส่ได้ช่วยให้ผู้ดูแลยกผู้ป่วยหนักขึ้น
Muscle Suit หรือ "ชุดสูทกล้ามเนื้อ" เป็นอุปกรณ์ที่ช่วยในการสวมใส่ได้กล้ามเนื้อเทียมชนิด McKibben แบบ pneumatic ทำให้มีแรงช่วย 25 - 35 กิโลกรัมและช่วยให้ผู้สวมใส่เคลื่อนไหวได้ เป็นแรงผลักดันที่จะย้ายร่างกาย ลดภาระอย่างมากในร่างกายเมื่อยกคนและวัตถุ
"ชุดสูทกล้ามเนื้อ" นี้เมื่อสวมใส่ จะช่วยให้คนยกคน หรือยกวัตถุ กล้ามเนื้อเทียมใช้แรงดันอากาศเพื่อให้มีความแข็งแรงสูง บริษัทที่อยู่เบื้องหลังการออกแบบคือ บริษัทที่แยกออกมาจากมหาวิทยาลัยโตเกียวแห่งวิทยาศาสตร์
ชุดสูทของกล้ามเนื้อโดย Innophys คือ การสนับสนุนด้านหลังที่สนับสนุน exoskeleton หรือโครงกระดูกด้านนอกสำหรับการยก นักวิทยาศาสตร์คำว่า exoskeleton ใช้ในการเรียกอุปกรณ์ชนิดหนึ่ง ที่มีรูปร่างคล้ายกระดูกที่อยู่นอกร่างกายสำหรับใช้สวมเพื่อเพิ่มสมรรถนะ ชุดนี้ทำให้เกิดพลังงาน ถูกสร้างขึ้นโดยใช้กล้ามเนื้อหลังอากาศที่ทำให้เกิดการหมุนรอบสะโพก
ในบางประเทศเริ่มมีการพัฒนาชุด Exoskeleton ซึ่งก็เริ่มมีบทบาทบ้างแล้วในวงการแพทย์ การทหาร และกีฬา ขณะเดียวกันก็มีการพัฒนาชุด Exoskeleton ให้ความสะดวกต่อการเคลื่อนไหวและดูคล่องตัวมากขึ้น เพื่อช่วยพัฒนาการเดินแก่ผู้สูงอายุ
ในปี 2016 มีการผลิตชุดกล้ามเนื้อกว่า 85 ชิ้นและกำลังได้รับการทดสอบในญี่ปุ่น Muscle Suit หรือ "ชุดสูทกล้ามเนื้อ" ไม่ใช่หุ่นยนต์เหมือนฝัน แต่เป็นหุ่นยนต์สำหรับคน ชุดสูทกล้ามเนื้อเป็นผลมาจากการทดลองซ้ำๆ แก้ไขข้อผิดพลาดต่างๆ จนเป็นผลิตภัณฑ์ที่เต็มไปด้วยเทคโนโลยีที่ไม่สามารถคัดลอกได้
Chapit
RAYTRON, OSAKA
HANDS-FREE COMMUNICATION ROBOT
Chapit สามารถช่วยผู้ป่วยในการควบคุมรีโมทคอนโทรลระยะไกลได้รอบ ๆ บ้าน
Chapit รู้จักเสียงมนุษย์แม้ในสภาพแวดล้อมที่มีเสียงดังและเข้าใจคำศัพท์มากกว่า 500 คำ สามารถทำงานควบคุมรีโมทคอนโทรลสำหรับเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านต่างๆ ได้ 200 ชนิด
Chapit ให้ความช่วยเหลือในการสนทนา รูปลักษณ์ที่น่ารักและคุณสมบัติที่มีประโยชน์เพื่อเพิ่มความสามารถประสบการณ์การใช้ชีวิตในอนาคตอันใกล้ชนิดรุ่นใหม่ของหุ่นยนต์การสื่อสารขั้นสูงขั้นตอนเดียว ด้วยการติดตั้งเครื่องมือจดจำเสียงพูดที่มีประสิทธิภาพสูง "VoiceMagic" ที่ไม่เคยมีมาก่อน นอกจากนี้ Chapit หุ่นยนต์ในอนาคตที่จะช่วยให้คุณมีชีวิตของคุณในขณะที่มีการพูดคุยสนุก
โลกอนาคต หุ่นยนต์จะเป็นกลายมาเป็นผู้ช่วยคนสำคัญในการดูแลผู้สูงอายุ
นอกจากจะช่วยให้ผู้สูงอายุดำเนินชีวิตประจำวันได้อย่างราบรื่น
ลดความติดขัดทางร่างกาย แถมยังสร้างความอบอุ่นใจ